همه چیز در مورد کفش
نزدیک به پنج هزار سال پیش، مصریها چیزهایی شبیه کفش ساخته بودند. البته بهتر است به آنها بگوییم پوشینه پا، نه کفش. از کفشهای مصری های قدیم می شود طرز زندگی و طبقات اجتماعی در آن زمان را فهمید. تمدن ایران، یونان و رم پوشینه های دیگری درست کردند که نشان دهنده طبقه اجتماعی فرد و میزان قدرت او بود. نام بسیاری از این پوشینه ها هنوز هم استفاده می شود، مثل سندلیوم که الان به آن صندل می گویند. در قرن چهارم و پنجم میلادی امپراتوری روم به بیزانس منتقل شد. کم کم تفکرات مسیحی روی کفشها تاثیر گذاشت چون مسیحی ها اعتقاد داشتند کفش باید کاملاً پوشاننده باشد به همین دلیل کفشها در مغرب زمین ازحالت صندل به شکل روبسته درآمد.
در قرن دهم و دوازدهم میلادی، اروپایی ها در جریان جنگهای صلیبی از علم و دانش مسلمانان حتی برای کفشهایشان استفاده کردند . در قرن چهاردهم، با پیشرفت صنایع، آرام آرام پارچه و چرم دباغی شده نازک وارد کفش سازی شد. بسیاری قرن چهاردهم را قرن آغاز مد می نامند.
اواخر قرن چهاردهم هم کفشهای نوک تیز مد شد. مردم به هر زحمتی که بود پنج تا انگشتشان را در پنجه های نوک تیز می کردند تا ثابت کنند چقدر با شخصیت هستند. شروع این مد از هلند بود؛ جایی که عذاب شست پا و پا درد را برای مردم قرن چهارده میلادی به ارمغان آورد.
اواخر قرن پانزدهم میلادی، وقتی کفش نوک تیز از مد افتاد، کفش نوک پهن مد شد؛ البته بیشتر در شمال اروپا ذهن ها هر روز محصولات تازه تر و عجیب تری بیرون می داد. از نمونه های آن، کفشهای ونیزی بود که برای خانمها مد شد. این کفشها، یک کفه تخت داشت که زیرش کاملاً پر بود و ارتفاعش گاهی به شصت سانتی متر می رسید. از مشکل راه رفتن که بگذریم، وزن این جور کفشها احتمالاً خیلی زیاد بوده است مثل این که راه رفتن در آن سالها با مشقت و بلای بسیار همراه بوده است.
در قرن هفدهم، این پاشنه های وحشتناک از کفشها حذف شد و پاشنه های معقول تری به کفشهای زنانه و مردانه اضافه شد. قرن هفدهم، دراروپا قرن آدمهای پرافاده بود.
جامعه خیلی طبقاتی شده بود و همه می خواستند به هم فخر بفروشند و بهترین راهی که به ذهن مردم رسید، پوشیدن لباسهای خاص بود. مردمی که اهل پز دادن بودند. کفشهای پاشنه بلندی می پوشیدند که روی آن را با حریر بافته بودند. هر چه پاشنه بلندتر بود، موقعیت آن فرد بالاتر می رفت مثل این که در آن زمان کسانی که از بالا به همه چیزهای اطراف نگاه می کردند، احساس قدرت زیادی می کردند. در قرن هجدهم هم اوضاع همان طوری ماند و فقط شکل پاشنه ها تغییر کرد. به جای حریر هم از چرم رنگی استفاده کردند که به نظرشان بسیار زیبا بود. اما درهمین قرن، اتفاق خیلی مهمی افتاد. سال 1792 مردم از دست پاشنه های بلند و کفشهای حریر خسته شدند و بر ضد جامعه طبقاتی در فرانسه انقلاب کردند. انقلاب کبیر فرانسه، نتایج خیلی مهمی داشت. بعد از آن، مردم که دیگر به دنبال تساوی و برابری بودند پاشنه های بلند را حذف کردند و همه کفشها از نظر ارتفاع یک شکل شد. قرن نوزدهم، قرن همه گیر شدن مد بود.
بازار مد داغ بود راستی علتش چه بود؟ جوابش خیلی ساده است. چون با وجود چرخ خیاطی و پارچه های مصنوعی، کفش خیلی ارزان شد و همه توانستند از کفشهای خوب استفاده کنند. از نمونه های مد آن سالها، مد کفش پنجه مربعی است که نزدیک به پنجاه سال عمرکرد. سال 1850 پوتین خیلی رواج پیدا کرد . گویا همه متوجه شدند که برای کار و فعالیت باید کفش های راحتی به پا داشته باشند .
سال 1914، همزمان با آغاز جنگ جهانی اول، کفشهای راحتی اختراع شد. مطمئناً آدمها نمی توانستند زیر بمب و باروت، بچه هایشان را بغل کنند و با کفشهایی که پاشنه های بلندی داشت این طرف و آن طرف بروند. از سال 1910 هم که تجارت جهانی شکل گرفت و کشتی ها و هواپیماها محموله ها را از این سر دنیا به آن طرف می بردند، فرهنگ کفش دنیا نیز درهم و برهم شد و کفشها شکل بین المللی به خود گرفتند. از آن به بعد کفش هم داخل صنعت های دیگر شد. هنوز هم در خیلی از کشورها مردم به دلیل گرمی هوا، پابرهنه راه می روند، مثل هندی ها، بنگال ها یا مردم اوگاندا. کفش تاثیر زیادی از محیط اطرافش می گیرد. برای مثال کفش مردم آلاسکا با عربها فرق دارد حتی بعد از ظهور اسلام چون مسلمانان عقیده دارند پیش از ورود به مسجد باید کفشهایشان را دربیاورند. کفشهایی اختراع شد که دیواره پشت را نداشت. همین گیوه خودمان کفش بسیار محکمی است که خیلی خنک است و پا از لای درزهایش به راحتی نفس می کشد مردم ژاپن هم با ساقه های برنج، برای خودشان کفش درست می کنند تا بتوانند موقع کار در مزرعه برنج راحت باشند. کفشهای قد بلند، کفشهای قد کوتاه، کفشهای ساق دار.
اجزاء کفش
رویه
تخت بیرونی
کف‌های داخلی قابل تعویض
مغزی: باریکه چرمی نوارمانند که میان زیره و رویه? کفش دوخته می‌شود.
توکاری: کاغذ یا مقواهایی که برای کلفت نشان دادن زیره، میان کف و زیره کفش چسبانده می‌شود.
پاشنه
زیرپاشنه‌ها
زیرپاشنه‌‌های گتر
ساق‌پوش
به نوعی پاشنه کفش که با چرم و میشَن (چرم بز) و مانند آن ساخته بشود «نعلَکی» می‌گویند.
مشخصات کفش مناسب چیست؟
تما شنیده‌اید پای انسان قلب دوم اوست. بسیاری از گذشتگان بر این باور بودند که نقاط خاصی از کف پا نمایانگر سلامت بخش‌هایی از بدن است و نیاز به مراقبت زیادی دارد تا در همه حال، انسان آرامش داشته‌باشد. برای انتخاب کفش باید راحتی و سلامت پا را حتما در نظر گرفت.
1)کفش مناسب کفشی است که هنگام پوشیدن طولانی‌مدت، پا را تحت فشار قرار ندهد.
2)هنگام انتخاب کفش در نظر داشته‌باشید انگشتان پایتان دچار تغییر حالت نشوند و یا کناره‌های پایتان تحت فشار ناشی از کفش قرار نگیرند.
3) سعی کنید کفشی را که انتخاب می‌کنید تنها جنبه زیبایی نداشته‌باشد بلکه از هر لحاظ مانع آسیب دیدنپای شما در برابر گرما، سرما و ناهمواری‌های زمین باشد.
4)به موقعیت و شرایط خودتان هنگام خرید کفش دقت کنید.
5)در نظر گرفتن بیماری‌هایی مثل دیابت ممکن است انتخابتان را محدود کند ولی در نهایت با آگاهی بر بیماری و شرایط حاکم بر شما، یک انتخاب صحیح انجام خواهید داد.
6)در دوران بارداری کفشهایی به پا کنید که فشار زیادی بر پا و ناحیه پشت شما وارد نکند مثل کفشهای راحت و تختی که جنس و بافت نرمی دارند.
معمولا در این دوران، بین نیم تا یک نمره، تغییر سایز خواهید داشت که با توجه به این تغییر باید کفشی مناسب انتخاب کنید.
7)اگر از کمردردهای مکرر رنج می‌برید،حتما با توجه بیشتری کفش‌هایتان را انتخاب کنید و سعی کنید کفشهای طبی به پا کنید زیرا این کمردردها گاهی از عواقب پوشیدن کفشهای نامناسب و غیر استاندارد است.
8)اگراضافه وزن دارید، پوشیدن کفشهای تخت و راحت به شما توصیه می‌شود. راه رفتن با کفشهای پاشنه بلند برای کسانی‌که اضافه وزن دارند باعث عدم تعادل می‌شود.
9) قبل از خرید کفش حتما چندبار آن را امتحان کنید و مطمئن شوید به پایتان فشار نمی‌آورد.
10) بهترین زمان برای خرید کفش پایان روز است. در طول روز پاهای شما دما، فشار و استرس زیادی را تحمل کرده و برای انتخابی آگاهانه و شناسایی سایز دقیق و مناسب، وقت مناسب‌تری است.
11) هنگام خرید کفشهایی که قصد دارید با جوراب آنها را بپوشید، بهتر است جورابی مناسب به پا داشته باشید که بسیار نازک یا بسیار ضخیم نباشد.
12) خانم‌هایی که قدی متوسط یا کوتاه همراه با اندامی متوسط و چاق دارند، بهتر است از کفشهای پاشنه‌داری استفاده کنند که پاشنه‌هایش ضخیم و بلند است.
استفاده از این کفشها، باعث زیباتر شدن حرکات و برقراری تعادل بیشتر هنگام راه‌رفتن می‌شود. البته استفاده از کفشهای پاشنه‌دار سوزنی برای این خانمها مناسب نیست.
13) بهترین کفشها برای پیاده‌روی، کفشهایی هستند که به خوبی پاها را دربر‌گیرند و هنگام پیاده‌روی کاملا به عنوان محافظی برای پا عمل کنند و همچنین انعطاف‌پذیر باشند و پا در آن خسته نشود. کفشهای پیاده‌روی باید بسیار سبک باشند به نحوی که اصلا احساس نکنید کفشی به پا دارید.
14) اگر به صورت حرفه‌ای و مداوم پیاده‌روی می‌کنید بهتر است کفشهای ساقدار را انتخاب کنید که در پیاده‌روی‌های طولانی‌مدت به ساق پایتان آسیبی نرسد.
15) اگر با کفش های پاشنه‌دار مشکل دارید بهترین راه حل این است که، آنها را به پا کنید و چندین مرتبه در مقابل آینه‌های بزرگ قدم بزنید، یادتان باشد اول حتما بر روی فرش آنها را امتحان کنید و از زوایای مختلف حرکات و قدم زدن خودتان را در آینه ببینید. با انجام این کار، با تسلط و اطمینان خاطر بیشتری می‌توانید این کفشها را بپوشید.
اطلاعاتی جالب در مورد کفش
کفشهای چرمی مناسب ترین جنس کفش است، زیرا انتقال هوا بین پوست و خارج از کفش برقرار می‌شود. اما کفشهایی که جنس آنها صد درصد پلاستیک است باعث ایجاد عرق در پا شده و با جلوگیری ازجریان هوا زمینه بروز اختلالات و ناهنجاریهای پوستی فراهم می شود.
دکتر فرزانه ترکان متخصص طب فیزیکی و توان بخشی در گفت و گو با ایسنا، با بیان این مطلب گفت: کفش راحت، کفشی است که دارای ارتفاع مناسب بوده و پا در کفش احساس راحتی کند. معمولا نباید کفی کفش سفت بوده و فشار را فقط به یک نقطه منتقل کند.
وی درباره بهترین شکل و فرم کفش گفت: توزیع یکسان وزن بدن به جلو و عقب پا بهترین شکل کفش میباشد البته کفشهای پاشنه بلند باعث انتقال بیشتر وزن به جلوی پا شده و توصیه می‌شود که به مدت طولانی درطول روز استفاده نشود.
دکتر ترکان با اشاره به استفاده از کفشهای لژدار که ارتفاع کفی کفش از قسمت پاشنه تا پنجه پا ادامه دارد و اختلاف آن یک تا دو سانت نیست، اظهار داشت: معمولا نوک باریک و پاشنه بلند کفش باعث انتقال وزن بدن به جلوی پا و تغییر شکل درانگشتان و بیرون زدگی استخوان پا به خارج می شود.
وی ادامه داد: تداوم در استفاده از این کفشها باعث جمع شدن استخوان پا شده و به طرف مخالف کشیده می شود.این ناهنجاریها معمولا دردهای ناراحت کننده‌ای را درافراد ایجاد می کند که تغییر شکل استخوان پا برگشت ناپذیر است و در نتیجه فرد مجبور به پوشیدن کفش سفارشی می‌شود.
این متخصص طب فیزیکی و توانبخشی با بیان اینکه بر خلاف تصور مردم به خصوص زنان که صندل و دمپایی را راحت ترین کفش می‌دانند، کفش مناسب کفشی است که کاملا پا را در برگیرد، توصیه کرد که خرید کفش حتی الامکان در ساعات بعد ازظهر که پا به بزرگترین حجم خود رسیده انجام شود. زیرا تورم و افزایش حجم عضلات پا در بعدازظهر در بزرگ ترین حالت آن است.
وی با بیان اینکه بیشترین دردها و ناراحتی‌های کمر و پا به خاطر کفش نامناسب است، تصریح کرد: در مجموع تنها درصد بسیار کمی از کفشها استاندارد هستند و معمولا از نظر جنس، مدل، قرارگیری پاشنه ونحوه توزیع وزن مناسب نیستند اما متاسفانه بیشتر مردم از کفشهای روتین استفاده میکنند.
ترکان با اشاره به کفشهای ورزشی و یا شبیه اسپرت که راحت ترین کفش‌هاست، اعلام کرد: کفشهای چرمی مناسب ترین جنس کفش است، زیرا انتقال هوا بین پوست و خارج از کفش برقرار می‌شود. اما کفشهایی که جنس آنها صد درصد پلاستیک است باعث ایجاد عرق در پا شده و با جلوگیری ازجریان هوا زمینه بروز اختلالات و ناهنجاریهای پوستی فراهم می شود.
وی با بیان اینکه نباید کفش را بدون جوراب پوشید، گفت: جوراب‌ها باید نخی باشد چون که باعث تسریع در انتقال هوا می‌شود. همچنین نباید پا به مدت طولانی در کفش قرار گیرد حتی کفشهایی که خیلی راحت هستند.
دکتر فرزانه ترکان درباره نرمش و جابه جا کردن عضلات برای رفع خستگی پا اظهار داشت: این حرکات باعث جریان خون به نقاط مختلف پا می‌شود که می‌توان مچ پا را به سمت بالا کشید و نگه داشت. تکرار این حرکات باعث می‌شود تا ورمی که در قسمت‌های پا ایجاد شده کمتر شده و سیستم پمپاژ و انتقال خون به قسمت قلب جریان پیدا کند.
وی در پایان توصیه کرد: مردم بیشتر از آن که به زیبایی کفش توجه کنند باید به راحتی کفش اهمیت دهند.
راهنمای خرید کفش
با رعایت چند نکته کلیدی هنگام انتخاب کفش سلامتی پاهای خود را تضمین کنید:
1-کفشی بخرید که با فرم طبیعی پاهای شما مطابقت داشته باشد.
2-پاها بطور طبیعی در ساعات انتهایی روز اندکی ورم میکنند به همین خاطر بهترین زمان برای اندازه کردن کفش عصر و پس از غروب آفتاب است.
3- سایز درج شده بروی کفش را ملاک قرار ندهید چراکه قابل اطمینان نیستند.
4-خرید کفش تنگ به امید اینکه پس از مدتی جا باز خواهد کرد یک اشتباه محض است. هیچگاه یک کفش تنگ را خریداری نکنید.
5- کف کفش میبایست محکم و قابل انعطاف باشد و سطح آجداری نیز داشته باشد. خود کفش نیز باید سبک باشد.
6- از به پا کردن کفشهای پاشنه بلند به مدت طولانی خودداری کنید. کفشهای پاشنه بلند لغزیدن و بزمین خوردن، درد کمر و پا و تغییر در فرم پا را بدنبال دارند. سعی کنید پاشنه کفشتان از 4 سانتی متر بلند تر نباشد. همچنین پاشنه های عریض تر نسبت به پاشنه های نوک تیز و باریک مناسبتر میباشند.
7-هنگام امتحان کفش توجه داشته باشید که پاشنه پاهای شما نباید درون کفش بلغزد.
8- سایز پاهای شما با افزایش سن، تغییر وزن و یا در دوران بارداری تغییر میکند. بنابراین هنگام خرید کفش نو به سایز پاهای پیشین خود اتکا نکنید.
9-در اغلب افراد سایز یکی از پاهایشان با پای دیگر متفاوت میباشد. بنابراین در انتخاب کفش پای بزرگتر را ملاک انتخاب قرار دهید.
10-کفش اندازه کفشی است که هنگامی که شما ایستاده اید میان نوک بزرگترین انگشت پا (معمولا شست پا) و انتهای کفش حداقل یک سانتی متر فاصله وجود داشته باشد و شما قادر باشید انگشتان پای خود را آزادانه تکان دهید. همچنین به قوس کف پا نیز توجه کنید که مطابق شکل باید متناسب با قوس کفش باشد.
11-برای امتحان کردن کفش حتما بندهای کفش را بطور کامل ببندید و سپس بایستید و چند قدم راه بروید تا کاملا از اندازه بدن کفش اطمینان حاصل کنید.
12-از خرید کفشهای پنجه باریک تا حد امکان خودداری کنید چراکه اینگونه کفشها انگشتان پا را تحت فشار قرار داده و بد فرم میکند.
13- کفشهای تخت، لژ دار و یا پاشنه کوتاه هم راحت ترند و هم ایمن تر.
14- در هنگام انتخاب کفش به نوع جورابی که عادت به پوشیدن دارید نیز توجه کنید. و هنگام خرید نیز همان جوراب را به پا داشته باشید.
15- عوارض پوشیدن کفشهای تنگ شامل: پینه پا، میخچه، دردهای مفاصل، درد زانوها و پاشنه پا و خستگی زود رس میباشد.
16-به پا کردن کفشهای گشاد نیز سبب میگردد تا پاها تاول بزنند و فرد از تعادل کافی هنگام راه رفتن برخوردار نباشد.
17- از فروشگاههایی خرید کنید که تنوع کفش در آنها بالاست تا محدودیت انتخاب نداشته باشید.
18-تحت تاثیر صحبتهای فروشنده قرار نگیرید آنها شما را ترغیب میکنند تا هر کفش تنگ و نامناسبی را خریداری کنید. اما شما با صبر و حوصله کفش راحت و اندازه پاهای خود را انتخاب کنید.
19-چرم بهترین رویه کفش محسوب میگردد چراکه مانند پوست تنفس کرده و تهویه دارد.
20-کفشی بخرید که بتوانید سایز آن را اندکی تغییر دهید یعنی کفشهای بند دار و یا سگک دار.
21- آستر و پوشش درون کفش میبایست نرم، فاقد درز و هر گونه برآمدگی باشد.
22- شما قادر میباشید طبق فرمول زیر سایز کفش خود را بدست آورید. ابتدا میبایست طول پای خود را اندازه گیری کنید (از نوک بلندترین انگشت پا (معمولا شست پا) تا پشت پاشنه پا):
سایز کفش=]طول پا(سانتی متر)+2 سانتی متر[ * 1.5
ایـن فـرمـول سـایـز کـفـش اروپایی را مشخص می کند که با سایز کـفشـهای کشورمان هماهنگی دارد.
نکاتی درباره ی نگه داری:
- وقتی از کفشی استفاده نمی کنید درون آن قالب بگذارید تا فرمش حفظ شود.کفش ها و چکمه ها را از حرارت مستقیم دور نگه دارید. اگر قالب مخصوص کفش ندارید با کمی روزنامه می توانید این کار را انجام دهید.
- پیش از واکس زدن، کفش را با اسفنج آغشته به آب و یک مایع تمیز کننده،تمیز کنید و پس از خشک کردن مطابق معمول واکس بزنید و برق بیندازید. ای طریقه ی پاک کردن خاص کفش های چرمی است.
- برای محافظت و تمیز کردن کفش های جیر از نوعی اسپری خاص که در بازار موجود است می توانید استفاده کنید.این اسپری،کفش های جیر را در مقابل باران نیز محافظت می کند و مانع از لک شدن آن می شود. از برس های خاصی هم برای گرفتن گرد و خاک و نرم ماندن جیر می توانید کمک بگیرید. برای محافظت این کفش در جاکفشی،می توانید آن را در پارچه ای بپیچید. بین دو لنگه نیز پارچه بگذارید.
